สมาชิกกลุ่มต้านรัฐบาลเมียนมาถูกสังหาร ขณะไทยดำเนินการส่งตัวกลับ

เรดิโอฟรีเอเชีย สำนักข่าวร่วมเครือเบนาร์นิวส์ รับทราบข้อมูลมาว่า หนึ่งในสมาชิกสามรายของกลุ่มกองกำลังต่อต้านรัฐบาลทหารเมียนมาที่เข้ารับการรักษาตัวที่โรงพยาบาล ในอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ถูกสังหารในระหว่างที่ทางการไทยกำลังส่งตัวพวกเขาให้แก่รัฐบาลทหารในเมียนมา

เหตุการณ์ดังกล่าวทำให้ พรรคสามัญชน ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายค้านของไทยออกแถลงการณ์ประณามรัฐบาลไทยที่ให้ความร่วมมือกับรัฐบาลทหารเมียนมา พร้อมระบุว่าการกระทำเช่นนี้ถือเป็นการละเมิดกฎหมายภายในประเทศและกฎหมายระหว่างประเทศ

สมาชิกทั้งสามคนของกลุ่มกองกำลังป้องกันประชาชน (People’s Defense Force - PDF) ซึ่งเป็นกลุ่มต่อต้านรัฐบาลทหารเมียนมา เดินทางเข้าประเทศไทยเพื่อเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลเมื่อวันที่ 1 เมษายนที่ผ่านมา โดยใช้ช่องทางบริเวณอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ซึ่งมีพรมแดนติดกับเมืองเมียวดี รัฐกะเหรี่ยง ประเทศเมียนมา แต่ทั้งสามคนถูกเจ้าหน้าที่ของทางการไทยจับกุมตัว บริเวณด่านตรวจคนเข้าเมืองชายแดนไทย-เมียนมา ต่อมาเช้าวันที่ 4 เมษายน สมาชิกกลุ่ม PDF ทั้งสามคนถูกส่งตัวกลับไปให้กองกำลังพิทักษ์ชายแดน (Border Guard Force - BGF) ประจำรัฐกะเหรี่ยงของเมียนมา ซึ่งกองกำลัง BGF เป็นผู้จับกุมและส่งตัวทั้งสามคนนี้ให้กับรัฐบาลทหารเมียนมา

สืบเนื่องจากการส่งตัวสมาชิกกลุ่ม PDF ให้แก่ทางการเมียนมา รายงานข่าวระบุว่าสมาชิกทั้งสามคน คือ ทีฮา (Thiha) ซึ่งเป็นรองผู้บังคับหมวดกองพันสิงโต (Lion Battalion) และนักรบอีกสองคน คือ เท็ต เน วิน (Htet Nay Win) กับซอ เพียว เล (Saw Phyo Lay) ถูกสังหารในระหว่างการควบคุมตัวของรัฐบาลทหารเมียนมา

อันยาร์ ทาร์ (Anyar Thar) โฆษกประจำกองพันสิงโตกล่าวกับเรดิโอฟรีเอเชียเมื่อวันจันทร์นี้ว่า ซอ เพียว เล ถูกยิงขณะที่เขาพยายามหลบหนีจากการถูกส่งตัวให้รัฐบาลทหารเมียนมา และเสียชีวิตในเวลาต่อมาจากอาการบาดเจ็บ ในขณะที่สถานะของสมาชิกกลุ่ม PDF อีกสองคนยังไม่ชัดเจน

“เมื่อสมาชิกกองกำลัง PDF รู้ตัวว่าพวกเขาจะถูกส่งตัวให้กับกองกำลังพิทักษ์ชายแดน (BGF) พวกเขากระโดดหนีออกจากเรือที่นั่งอยู่” เขากล่าว

“กองกำลังทหารจากทั้งสองฝั่งกระหน่ำยิงพวกเขา ซอ เพียว เล ที่กำลังจะตายจากบาดแผลก็ยังคงใส่กุญแจมือ เขาถูกลากตัวกลับขึ้นเรือและถูกส่งตัวต่อให้กองกำลังพิทักษ์ชายแดน สิ่งนี้แสดงให้เห็นว่าเจ้าหน้าที่ไทยและกองกำลังพิทักษ์ชายแดนมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันแค่ไหน”

อันยาร์ ทาร์ กล่าวว่า ทีฮาและเท็ต เน วิน ถูกส่งตัวให้กลับศูนย์บัญชาการทหารส่วนภูมิภาคตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งขึ้นตรงกับรัฐบาลทหารเมียนมา โดยศูนย์บัญชาการดังกล่าวตั้งอยู่ในเมืองมะละแหม่ง รัฐมอญ ประเทศเมียนมา

รัฐบาลทหารเมียนมาและกองกำลังพิทักษ์ชายแดนประจำรัฐกะเหรี่ยงไม่มีการเผยแพร่ข่าวใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ดังกล่าว ในขณะที่เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา เรดิโอฟรีเอเชียพยายามติดต่อสอบถามไปยัง พันเอก ซอ ชิต ตู (Saw Chit Thu) ซึ่งเป็นหัวหน้ากองกำลังพิทักษ์ชายแดน แต่กลับไม่ได้รับคำตอบใด

พรรคฝ่ายค้านไทยแถลงการณ์ประณาม

เมื่อวันจันทร์ พรรคสามัญชน ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายค้านของไทยเผยแพร่แถลงการณ์ประณามรัฐบาลไทยที่ให้ความร่วมมือกับรัฐบาลทหารเมียนมา พร้อมกล่าวหาว่าการกระทำของรัฐบาลไทยในครั้งนี้ “ไร้มนุษยธรรม” เนื่องจากเป็นการช่วยเหลือรัฐบาลทหารเมียนมาให้ก่อ “อาชญากรรมสงคราม”

แถลงการณ์ของพรรคสามัญชนเรียกร้องให้สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองของไทยชี้แจงต่อสาธารณชนว่า เหตุใดจึงกระทำการละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศและกฎหมายภายในประเทศด้วยการส่งตัวสมาชิกกลุ่ม PDF กลับไปยังเมียนมา หลังจากที่พวกเขาเดินทางเข้าประเทศไทยเพื่อขอรับการรักษาทางการแพทย์

“เราไม่ยอมรับนโยบายของรัฐบาลไทยที่มีต่อผู้ขอลี้ภัยและนักเคลื่อนไหวชาวเมียนมาที่มีจุดยืนต่อต้านคณะรัฐประหาร” กรกนก คำตา โฆษกพรรคสามัญชนกล่าวกับผู้สื่อข่าวเรดิโอฟรีเอเชียภาคภาษาพม่า “รัฐบาลไทยส่งตัวพวกเขากลับไปยังสถานที่ที่ไม่ปลอดภัย เราต้องแสดงให้เห็นว่าเราคือหนึ่งเดียวกับประชาชนชาวเมียนมา”

สองนักสู้กองกำลังป้องกันประชาชนจากเมียนมา ถูกพบในรถขณะถูกนำตัวส่งไปยังกองรักษาความมั่นคงของทหารเมียนมา เมื่อต้นเดือนนี้ (ภาพจากทวิตเตอร์ เรดิโอฟรีเอเชีย)

เมื่อสอบถามถึงท่าทีของรัฐบาลไทยต่อแถลงการณ์ของพรรคสามัญชนในประเด็นนี้ กรกนก กล่าวว่าไม่มีการโต้ตอบใด ๆ จากรัฐบาล

“พวกเขาเพิกเฉยและเงียบสนิทต่อแถลงการณ์ขององค์กรอื่น ๆ ด้วยเช่นกัน” เธอกล่าว

เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา เรดิโอฟรีเอเชียพยายามติดต่อขอสัมภาษณ์ กาญจนา ภัทรโชค อธิบดีกรมสารนิเทศและโฆษกกระทรวงการต่างประเทศของไทย แต่ไม่ได้รับการตอบกลับแต่อย่างใด

องค์กรเพื่อสิทธิมนุษยชนหลายแห่งพยายามเรียกร้องให้รัฐบาลไทยสอบสวนการปฏิบัติหน้าที่ของสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองต่อกรณีที่เกิดขึ้นกับสมาชิกกลุ่ม PDF ทั้งสามคน

แพทริค พงศ์สาธร ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายของฟอร์ติฟายไรท์ องค์กรเอ็นจีที่ให้สัมภาษณ์กับเรดิโอฟรีเอเชีย เขาเรียกร้องให้รัฐบาลไทยสืบสวนสอบสวนเหตุดังกล่าวโดยเร็วที่สุด ทั้งยังเรียกร้องให้ลงโทษเจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบเรื่องการส่งตัวสมาชิกกลุ่ม PDF กลับไปยังเมียนมา โดยอาศัยพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหายปี 2565 ซึ่งมีผลบังคับใช้อย่างเป็นทางการเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา

ผู้ลี้ภัยต่างหวาดกลัว

ก่อนหน้านี้ เจ้าหน้าที่รัฐไทยจับกุมประชาชนชาวเมียนมาที่เข้ามาแสวงหาที่พักพิงในประเทศไทย หลังจากพวกเขาหลบหนีออกนอกประเทศเพื่อลี้ภัยการสู้รบระหว่างกองทัพเมียนมาและกองกำลังต่อต้านรัฐบาลทหาร นอกจากนี้ เจ้าหน้าที่รัฐของไทยยังเตือนผู้ลี้ภัยชาวพม่าให้ปฏิบัติตามกฎหมายไทย แต่ส่วนใหญ่ เจ้าหน้าที่อนุญาตให้พวกเขาพักอาศัยในประเทศด้วยเหตุผลด้านมนุษยธรรม

ผู้ลี้ภัยชาวเมียนมาคนหนึ่งที่ชื่อว่า นิกกี้ กล่าวกลับเรดิโอฟรีเอเชียว่า สมาชิกของกลุ่มผู้ลี้ภัยชาวเมียนมาต่างกังวลเรื่องความปลอดภัยหลังทราบข่าวว่าสมาชิกทั้งสามคนของกลุ่ม PDF ถูกจับกุมและถูกส่งตัวข้ามชายแดนกลับไปยังเมียนมา

“เหตุการณ์นี้ทำให้ชาวพม่าที่ลี้ภัยเข้ามาในไทยรู้สึกกลัวเป็นอย่างมาก” เธอกล่าว

“เรากลัวเหลือเกินจนกระทั่งไม่กล้าออกไปซื้อหาอาหาร ตำรวจไทยจับกุมผู้ลี้ภัยชาวเมียนมาเป็นประจำที่แม่สอด ตำรวจพุ่งเป้าไปยังคนที่เข้าเมืองโดยไม่มีใบอนุญาตและผู้ลี้ภัยทางการเมือง”

รายงานการส่งตัวสมาชิกกลุ่ม PDF กลับเมียนมา ปรากฏเป็นข่าวขึ้นท่ามกลางการสู้รบระหว่างกองกำลังพิทักษ์ชายแดน (BGF) และกองกำลังผสมของกลุ่มชาติพันธุ์ซึ่งประกอบด้วยกองกำลังกองทัพปลดปล่อยแห่งชาติกะเหรี่ยง (Karen National Liberation Army) และกองพันสิงโต โดยเหตุปะทุดังกล่าวเกิดขึ้นช่วงวันที่ 5-8 เมษายน ทางตอนเหนือของเมืองเมียวดี ในรัฐกะเหรี่ยง

แม้ว่ารายละเอียดของการโจมตีจะยังไม่ชัดเจนในทันที แต่มีรายงานผู้ได้รับบาดเจ็บและเชื่อว่าประชาชนเกือบ 10,000 ครัวเรือนในบริเวณดังกล่าวได้หลบหนีออกจากพื้นที่สู้รบไปยังพื้นที่ปลอดภัยแล้ว

สมาชิกกองกำลังต่อต้านรัฐบาลทหารเมียนมาบางส่วนที่ได้รับบาดเจ็บในระหว่างการสู้รบถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล ในเขตชายแดนไทย เมื่อวันที่ 9 เมษายนที่ผ่านมา และต่อมาตำรวจไทยเข้าจับกุมตัวพวกเขา