ยูเนสโกรับรองเมืองโบราณศรีเทพ เป็นมรดกโลก

คณะกรรมการมรดกโลก ขององค์การเพื่อการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) มีมติรับรองเมืองโบราณศรีเทพ หรืออุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ ให้เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม โดยนับเป็นมรดกโลกแห่งที่ 7 ของไทย เชื่อว่าโบราณสถานแห่งนี้เคยเป็นชุมชนโบราณที่เจริญรุ่งเรืองในอดีต ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 8-18

ที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลก สมัยสามัญครั้งที่ 45 มีขึ้น ณ กรุงริยาด ประเทศซาอุดีอาระเบีย ได้ประกาศรับรองเมืองโบราณศรีเทพ เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมอย่างเป็นเอกฉันท์ ในช่วงบ่ายของวันอังคารนี้ตามเวลาประเทศไทย โดยไม่มีเสียงคัดค้านจากคณะกรรมการ หรือประเทศสมาชิก

ด้านนายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี กล่าวว่า เมืองโบราณศรีเทพ นอกจากเป็นมรดกโลกของคนยุคปัจจุบันแล้ว ยังเป็นมรดกสำหรับคนรุ่นหลังด้วย

“การได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกโลกของเมืองโบราณศรีเทพครั้งนี้ เป็นการสะท้อนให้เห็นความร่วมมือระหว่างกันในการอนุรักษ์ และรักษาไว้ซึ่งโบราณสถานที่ทรงคุณค่าแห่งนี้ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ มรดกชิ้นนี้ไม่เพียงแค่เป็นทรัพย์สมบัติของโลกในยุคนี้ แต่ยังเป็นมรดกของคนในรุ่นถัดไปอีกด้วย” นายเศรษฐา กล่าวผ่านวิดีโอ

พล.ต.อ. พัชรวาท วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ประธานในงานแถลงข่าวขึ้นทะเบียนมรดกโลกของเมืองโบราณศรีเทพกล่าวว่า ยินดีที่ประเทศไทยมีมรดกโลกเพิ่มอีกแห่ง

“ผมหวังว่า การขึ้นทะเบียนเมืองโบราณศรีเทพเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมในครั้งนี้ จะเป็นส่วนขับเคลื่อนผลักดันให้เกิดความหวงแหนอนุรักษ์ทางวัฒนธรรม ทรัพยากรธรรมชาติ และเป็นส่วนสร้างรายได้ให้กับประชาชนในพื้นที่จังหวัดเพชรบูรณ์ รวมถึงเป็นการขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจจากการท่องเที่ยวของประเทศไทย” พล.ต.อ. พัชรวาท กล่าว

ขณะที่ นายเสริมศักดิ์ พงษ์พานิช รัฐมนตรีว่าการกระทวงวัฒนธรรม ระบุว่า “ภารกิจของรัฐบาลยังไม่สิ้นสุดเพียงการเฉลิมฉลองการประกาศให้เมืองโบราณศรีเทพเป็นเมืองมรดกเท่านั้น แต่กระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมศิลปากร ยังได้จัดทำแผนในการอนุรักษ์ พัฒนาอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพให้ต่อเนื่องตลอดไปอีก”

ก่อนหน้านี้ มรดกโลกทางวัฒนธรรมของไทยมี 3 แห่ง ประกอบด้วย นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา, อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร และแหล่งโบราณคดีบ้านเชียง จ.อุดรธานี

และไทยยังมีมรดกโลกทางธรรมชาติอีก 3 แห่ง ประกอบด้วย เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่ - ห้วยขาแข้ง จ.อุทัยธานี ตาก และกาญจนบุรี

ผืนป่าดงพญาเย็น - เขาใหญ่ จ.สระบุรี นครนายก นครราชสีมา ปราจีนบุรี สระแก้ว และบุรีรัมย์ และกลุ่มป่าแก่งกระจาน จ.ราชบุรี เพชรบุรี และประจวบคีรีขันธ์

นักท่องเที่ยวถ่ายรูปบนขั้นบันได 'เขาคลังนอก' สถูปหรือเจดีย์ศิลปะทวารวดีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ในอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ ก่อนอุทยานฯ ได้รับขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมของยูเนสโกแห่งที่ 4 ของไทย นักโบราณคดีกล่าวว่าโบราณสถานแห่งนี้มีอายุ 1,500 ถึง 1,700 ปี ภาพวันที่ 14 กันยายน 2566 (เอเอฟพี)

เมืองโบราณศรีเทพ ถูกค้นพบโดย สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ และคณะ ในพื้นที่ทิ้งร้างอยู่กลางป่า เมื่อปี 2447 แต่เดิมพื้นที่ดังกล่าว ชาวบ้านเรียกว่า เมืองอภัยสาลี ตั้งอยู่ใกล้เมืองวิเชียรบุรี ต่อมาจึงเปลี่ยนให้ใช้ชื่อ “ศรีเทพ” ตามชื่อเดิมของเมืองวิเชียรบุรี

ปัจจุบัน อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ ตั้งอยู่ที่ ต.ศรีเทพ อ.ศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ กรมศิลปากรใช้เวลาขุดและตกแต่งเมืองโบราณนาน 10 ปี แปรสภาพเนินเขากลายเป็นชุมชน มีพื้นที่ประมาณ 2,889 ไร่ ถูกจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติโดยกรมศิลปากร ในปี 2527

เมืองโบราณศรีเทพ มีคูเมือง และกำแพงเมืองล้อมรอบ พื้นที่ประกอบด้วย โบราณสถานเขาคลังใน โบราณสถานปรางค์ศรีเทพ และโบราณสถานปรางค์สองพี่น้อง มีสระน้ำโบราณอีกกว่า 70 แห่งล้อมรอบ มีการขุดพบเครื่องใช้ โครงกระดูก ซึ่งทำให้เชื่อว่า เคยเป็นชุมชนโบราณที่เจริญรุ่งเรืองในอดีต สิ่งก่อสร้าง และวัตถุโบราณที่พบในพื้นที่เมืองโบราณ เป็นศิลปะยุคก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลายถึงวัฒนธรรมเขมรโบราณ หรือระหว่างพุทธศตวรรษที่ 8-18

เมืองโบราณศรีเทพ ถูกเสนอเข้าสู่บัญชีรายชื่อเบื้องต้นมรดกโลก (Tentative List) เมื่อปี 2562 ต่อมาในปี 2565 สภาการโบราณสถานระหว่างประเทศ (ICOMOS) ได้ส่งผู้เชี่ยวชาญทำการตรวจประเมินเมืองโบราณศรีเทพ กระทั่งสามารถขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม ในปี 2566 นี้